جوانان عزیز! (دوست ، دوستان و دوستیابى ) در این سنّ و خصوصاً سنّ جوانى یکى از عوامل مؤ فقیّت یا به انحراف کشیده شدن جوانان و نوجوانان است لذا هدف توجّه دادن به این امر مهمّ و عدم سهل انگارى در این زمینه یا ظاهر بینى در شناخت افراد مى باشد.
آن چیست که هزار تاى آن هم کم است ؟ اما به سادگى بدست نمى آید!
آن چیست که گاه بیشتر از برادر به کمک انسان مى آید! آرى آن (دوست ) است . هزار دوست کم است و یک دشمن زیاد آیا مى دانید هر کسى با دوستش شناخته مى شود؟
البتّه در این زمینه مطالب و ضرب المثل هم زیاد گفته شده است . که به دو ضرب المثل اشاره مى کنیم :
((پسر نوح با بدان بنشست خاندان نبوّتش گم شد)) ((سگ اصحاب کهف روزى چند پى نیکان گرفت و مردم شد)) آرى اخلاق دوست در ما اثر مى گذارد و این خیلى واضح است ، اگر با یک شاگرد درسخوان دوست شویم ، از فردا مى بینیم که تلاشمان بیشتر و درسخوانتر و فعّال تر مى شویم . امّا اگر با یک دوست منحرف که حرفهاى زشت هم مى زند و دنبال کارهاى خلاف مى رود دوست شویم ، کم کم مى بینیم خودمان هم مثل او شده ایم . لذا دوست مى تواند در سرنوشت آینده هر جوان دخیل باشد. جوانان و نوجوانان عزیز! در انتخاب دوستان مناسب ، و دوستان نامناسب باید صفات زیر را مد نظر داشته باشیم :
صفات دوستان خوب و مناسب :
خیرخواه باشد – باوفا باشد – منصف و رازدار باشد – با تقواى و پرهیزکار باشد – گشاده رو و خنده رو باشد – مؤ من و شجاع باشد – عالم و عاقل باشد – راستگو و درستکار باشد – صبور و بردبار باشد – عابد و متدیّن باشد.
صفات دوستان بد و نامناسب :
بدخواه است – بى وفا است – متقلّب است – بدگمان است – احمق و بى خرد است – منافق و منحرف است – بخیل و حسود است – دروغگو و ظالم است – لجوج و کینه توز است – عیب جو و خُردگیر است .
انواع دوستان :
۱ – دوستان پَرِکاهى : (هر جائى و بى محتوى و بى بند و بار).
۲ – دوستان شکمى : (که رفیق دیگران در مال و خوراکیها هستند).
۳ – دوستان زنبورى : (همانند زنبور به دیگران نیش و متلک مى زنند).
۴ – دوستان بوقلمونى : (همانند بوقلمون ، ملّون و رنگارنگ هستند).
۵ – دوستان جنگى : (دعوایى و جنجال به پا کن و آشوبگر هستند).
۶ – دوستان پارسالى : (به کسانیکه دوستى ، آنان کمرنگ و بى تفاوت شده باشد).
۷ – دوستان آیینه اى : (همانند آیینه بیان کننده صحیح عیب دوستان هستند)، ((از جمله دوستان خوب هستند.))
۸ – دوستان پروانه اى : (همانند پروانه به دور انسان مى چرخند). ((از جمله دوستان خوب هستند)).
وظیفه انسان در مقابل دوست خوب چیست ؟
۱ – احترام او را نگهداریم .
۲ – نامش را زیبا صدا بزنیم .
۳ – کمک در گرفتاریها.
۴ – گذشت از لغزشها (دوست را کس به یک بدى نفروخت ).
۵ – بى جهت او را متّهم نکنیم .
۶ – تشکر از احسان او.
۷ – بیش از سه روز با او قهر نکنیم .
۸ – همانند آیینه عیب هاى او را صحیح به او متذکّر شویم .
امام صادق علیه السّلام با بد زبان قطع رابطه کرد:
مردى مدتها با امام صادق علیه السّلام دوست بود، اما روزى در بازار که او و غلامش همراه امام صادق علیه السّلام در حال عبور بودند و غلام شیفته زیبایى هاى ظاهرى بازار شده ، بارها عقب مانده بود تا بالاخره آن مرد عصبانى شدو در مرتبه دیگرى که غلام عقب مانده بود به او فحش داد و تا امام شنید، فرمود: گمان نمى کردم تو اینقدر بد زبان باشى که براى یک امر کوچک اینگونه حرف زشت بزنى … و بعد از آن امام صادق علیه السّلام با او قطع رابطه کرد.
عصر ظهور در كلام امام باقر علیه السلام